Bánh ú lá tre là một loại bánh truyền thống của Việt Nam, được làm từ lá tre và có hình dáng tròn hoặc vuông. Đây là một món ăn ngon và độc đáo, thường được dùng trong các dịp lễ hội và cũng có thể là một món tráng miệng thú vị. Hãy cùng Ăn uống lành mạnh tìm hiểu về bánh ú tro lá tre và Hướng dẫn cách gói bánh ú lá tre dẻo thơm ngay tại nhà nhé.
1. Bánh ú lá tre là bánh gì?
Bánh ú lá tre là bánh gì?
Trước khi tìm hiểu cách gói bánh ú lá tre, hãy xem về món bánh này nhé. Bánh ú lá tre hay bánh ú lá tre tết Đoan Ngọ, bánh ú tro lá tre đều chỉ chung một loại bánh. Hình ảnh bánh ú lá tre có lẽ đã ăn sâu vào kí ức của nhiều người về thời tuổi thơ. Hình bánh ú lá tre cũng không còn phổ biến như ngày xưa, vì vậy nhiều bạn không biết đây là món ăn gì.
Trong văn hóa truyền thống của Việt Nam, ngày 5/5 âm lịch được gọi là Tết Đoan Ngọ, còn được một số địa phương gọi là Tết diệt sâu bọ. Mỗi vùng miền có những phong tục riêng, nhưng thông thường, vào buổi sáng ngày này, người dân thường ăn chè, trái cây, bánh và uống rượu nếp nhằm tiêu trừ sâu bọ và loại bỏ bệnh tật trong cơ thể.
Trong khi đó, ở Tây Ninh, người dân có truyền thống ăn bánh ú lá tre trong dịp Tết này. Thực tế, thói quen này đã trở thành một phong tục truyền thống và vẫn được duy trì cho đến ngày nay. Bánh ú lá tre làm từ gạo nếp, mè đen, đậu xanh và đường, được bọc trong lá tre và nướng trên lửa than. Bánh có hương vị đặc biệt và ngon miệng, và người dân Tây Ninh tin rằng việc ăn bánh này trong dịp Tết sẽ mang lại sự may mắn và tránh xa sâu bọ, bệnh tật. Tết Đoan Ngọ và truyền thống ăn bánh ú lá tre là những nét đặc trưng của văn hóa Việt Nam, thể hiện lòng kính trọng đối với tổ tiên và niềm tin vào việc loại trừ xấu xa, mang lại sự thịnh vượng và an lành cho gia đình.
Bánh ú lá tre là một loại bánh được làm từ gạo nếp và nhân đậu xanh, có hình dáng như một chiếc chóp và mang hương vị ngọt thanh. Để bánh có màu sắc hấp dẫn, người ta thường ngâm gạo nếp trong nước cốt lá dứa để mang lại màu xanh cho bánh. Ở nhiều nơi, bánh ú lá tre còn được gọi là bánh ú nước tro do người ta sử dụng nước tro để làm bánh.
Trong khi người dân miền Trung thường sử dụng lá chuối để gói bánh ú, giống như bánh tét hoặc bánh ít, người dân miền Nam lại sử dụng lá tre để gói bánh. Đây là một đặc điểm truyền thống từ xa xưa và đã được truyền tụng từ đời này sang đời khác cho đến ngày nay.
2. Hướng dẫn 3 cách gói bánh ú lá tre mềm dẻo ngay tại nhà
Bánh ú lá tre có hương vị đơn giản nhưng lại rất bắt miệng. Bạn đã bao giờ thử gói bánh bằng lá tre chưa? Nó sẽ tạo nên một hương vị rất khác. Hãy cùng tham khảo cách làm bánh lá tre, cách gói bánh ú lá tre, cách gói bánh ú bằng lá tre, cách làm bánh ú lá tre ngay dưới đây nhé.
2.1. Cách gói bánh ú lá tre nhân đậu xanh
Cách gói bánh ú lá tre nhân đậu xanh
Nguyên liệu làm bánh ú lá tre nhân đậu xanh:
- 600g gạo nếp
- 200g đậu xanh đã tách vỏ
- 1 cái vỏ bông gòn
- 1 muỗng canh dầu ăn
- Lá tre
- Dây gói bánh
- Nước
- Nước sôi
- Đường
Cách gói bánh ú lá tre nhân đậu xanh:
Bước 1: Làm nước tro
- Đốt cháy vỏ bông gòn cho đến khi tro mịn màu đen. Sau đó, cho tro vào một chén nước và để yên khoảng 1 tiếng để tro lắng xuống.
- Chắt lấy phần nước trong trên bề mặt nước và lọc qua rây vài lần cho đến khi nước tro không còn cặn.
Bước 2: Làm gạo nếp
- Vo gạo nếp sạch và cho vào nước tro đã làm ở bước trước, ngâm khoảng 16 tiếng.
- Sau đó, chắt bỏ nước tro, vo lại gạo nếp với nước vài lần cho sạch. Rồi để ráo.
- Thêm 1 muỗng canh dầu ăn vào gạo nếp và trộn đều để tạo độ bóng và độ dẻo mềm cho gạo nếp.
Bước 3: Làm nhân đậu xanh
- Luộc chín đậu xanh mềm với một ít nước. Sau đó, thêm vào nồi khoảng 3 thìa đường hoặc nhiều hơn nếu muốn nhân ngọt hơn, đảo nhanh để hạt đỗ nát mịn.
- Đổ đậu xanh ra chảo và sên trên lửa nhỏ cho đến khi đỗ se khô lại và đảo đều.
- Tiếp theo, thêm 3 thìa đường vào đậu xanh, điều chỉnh lượng đường theo khẩu vị. Tắt bếp và để nguội.
- Chia nhân đậu xanh thành nhiều phần nhỏ, vo tròn và để riêng ra đĩa.
Bước 4: Gói bánh
- Rửa sạch lá tre và cho vào nồi nước sôi để chần qua, sau đó để ráo nước.
- Lấy 2 lá tre xếp chồng lên nhau nhưng để 2 lá lệch một chút. Cuốn đầu lá tre từ từ để tạo thành hình chiếc phễu, giữ phần dưới đuôi lá kín chặt.
- Múc khoảng 2 muỗng gạo nếp vào lá tre đã gói hình phễu, cho 1-2 viên nhân đậu xanh vào và thêm gạo nếp để che phủ nhân. Dùng thìa ép xuống thật chặt.
- Gấp hết các góc còn lại của lá tre thật kín, sau đó buộc lại bằng dây gói bánh. Tiếp tục gói bánh cho đến khi hết nguyên liệu chuẩn bị, cột bánh lại thành từng chùm.
Bước 5: Cách nấu bánh
- Đổ nước sôi vào nồi sao cho nước ngập mặt bánh khoảng 1 gang tay.
- Đun sôi nước và thả từng chùm bánh vào nồi.
- Luộc bánh từ 1,5 đến 2 tiếng cho đến khi bánh chín.
Tấm bánh cuối cùng sẽ có màu nếp trong, thơm mùi lá tre và đậu xanh. Vị bánh ngọt, mềm, ăn vô cùng đưa miệng.
2.2. Cách gói bánh ú lá tre nhân mặn
Cách gói bánh ú lá tre nhân đậu xanh
Nguyên liệu để làm bánh ú nhân mặn miền Tây:
- 1 kg gạo nếp trắng
- 300g đậu xanh cà vỏ
- 400g thịt ba chỉ
- 1 củ hành tím
- 2 quả trứng vịt luộc
- 300g nước cốt dừa
- 10 nhánh lá dứa
- Gia vị: muối, đường, tiêu, bột ngọt, hạt nêm
- Dụng cụ thực hiện: Máy xay sinh tố, chảo, rây lọc, nồi, lá chuối, dây nilon
Cách gói bánh ú lá tre nhân mặn miền Tây:
- Ngâm nếp với nước lá dứa: Rửa sạch lá dứa, cắt khúc vừa, sau đó cho lá dứa và 1 chén nước vào máy xay sinh tố và xay nhuyễn. Lọc hỗn hợp lá dứa qua rây để lấy phần nước cốt.
- Rửa sạch 1kg gạo nếp, cho vào thau và trộn đều với nước cốt lá dứa và 1 lít nước lọc.
- Ngâm nếp với nước lá dứa trong vòng 8 tiếng, sau đó vớt ra rổ để ráo.
- Vo sạch và ngâm đậu xanh:
- Rửa sạch đậu xanh, ngâm nước 2-3 giờ cho đậu nở mềm, sau đó vớt ra.
Sơ chế và ướp thịt:
- Rửa sạch 400g thịt ba chỉ và 1 củ hành tím, sau đó cắt thịt thành những khối vừa dày khoảng 1 lóng tay và băm nhuyễn hành tím.
- Ướp thịt với 1 muỗng cà phê đường, 1/3 muỗng cà phê bột ngọt, 1/3 muỗng cà phê tiêu, 1/2 muỗng cà phê muối, 1/3 muỗng cà phê hạt nêm và hành tím đã băm nhuyễn, trộn đều.
Xào nếp:
- Bắc chảo chống dính lên bếp, cho 300g nước cốt dừa, 1 muỗng canh đường và 1 muỗng cà phê muối vào chảo và khuấy đều.
- Cho nếp đã ngâm vào hỗn hợp trên và xào với lửa vừa khoảng 7-10 phút, cho đến khi nước cốt dừa hòa quyện vào phần nếp và tạo thành hỗn hợp sền sệt, kết dính.
Để gói bánh ú nhân mặn miền Tây, bạn có thể làm theo các bước sau:
- Chuẩn bị lá chuối: Rửa sạch lá chuối và cắt thành hình vuông. Xếp lá lớn ở dưới, lá nhỏ bên trên, sóng lá xéo so với lá lớn.
- Tạo hình phễu: Đặt bàn tay phải ở giữa lá chuối, tay trái gấp đôi tấm lá lên. Giữ và xoay lá khéo léo để tạo thành hình phễu.
Chuẩn bị nhân:
- Cắt 2 quả trứng luộc thành hình các miếng múi cau nhỏ.
- Cho vào phễu lá lần lượt 2 muỗng canh nếp, 1 muỗng canh đậu xanh, và dàn đều nhấn chặt 2 lớp đậu và nếp.
Làm nhân bánh ú:
- Thêm 1 miếng thịt ba chỉ và 1 miếng trứng vịt vào giữa.
- Tiếp tục phủ lên lớp trên lần lượt 1 muỗng canh đậu xanh, 2 muỗng nếp.
- Dùng tay để nhấn chặt nhân bánh để đảm bảo nhân không bị rời khi hấp chín.
Gói bánh:
- Lấy lá phía trên miệng phễu gập hai bên xuống để đều.
- Đặt bánh xuống bàn và đè bánh lên cạnh lá còn lại.
- Gói các lá thừa bên ngoài lên trên để tạo thành chiếc bánh hình tam giác cân.
- Buộc bánh:
- Dùng dây nilon để gói từ phần đáy bánh lên, vòng dây theo các cạnh của tam giác.
- Cột chặt dây nilon để bánh không bị mở ra.
- Tiếp tục gói các bánh còn lại tương tự cho đến khi hết nguyên liệu.
Luộc bánh:
- Bắc nồi nước lên bếp và đun sôi khoảng 7-10 phút.
- Khi nước sôi, cho hết bánh vào và luộc đến khi chín mềm trong khoảng 4 tiếng với lửa lớn.
- Thường xuyên châm nước để đảm bảo bánh chín đều trong suốt quá trình luộc.
2.3. Cách gói bánh ú lá tre nhân sầu riêng
Cách gói bánh ú lá tre nhân sầu riêng
Về cách gói bánh ú lá tre nhân sầu riêng, bạn có thể làm theo các bước sau.
Chuẩn bị nguyên liệu:
- Lá tre tươi: Rửa lá sạch và lau khô ráo.
- Sầu riêng: Lựa chọn sầu riêng chín mọng, bổ hẻm và lấy hạt.
- Bột nếp, đường, nước cốt dừa: Chuẩn bị theo tỷ lệ thích hợp cho lượng nhân bánh.
Làm nhân sầu riêng:
- Trộn sầu riêng đã lấy hạt với bột nếp, đường và nước cốt dừa. Knead kỹ cho đến khi nhân mịn và đồng nhất.
Gói bánh:
- Lấy một lá tre, đặt lên bàn làm việc.
- Đặt một ít nhân sầu riêng vào giữa lá tre.
- Gập lá tre thành hình vuông hoặc hình chữ nhật, đảm bảo nhân được bao bọc hoàn toàn bên trong lá tre.
- Sử dụng chỉ trắng hoặc dây rơm nhỏ để buộc chặt bánh ở các cạnh, đảm bảo bánh không bị mở ra trong quá trình hấp.
Hấp bánh:
- Chuẩn bị nồi hấp với nước sôi.
- Đặt các bánh đã gói vào rổ hấp hoặc trên giấy hấp.
- Hấp bánh trong khoảng 20-30 phút hoặc cho đến khi bánh chín mềm.
- Sau khi hấp xong, để bánh nguội tự nhiên.
Thưởng thức:
- Bánh ú lá tre nhân sầu riêng sẽ có mùi thơm của lá tre kết hợp với hương vị đặc trưng của sầu riêng.
- Trước khi ăn, bạn có thể gỡ bỏ lá tre bên ngoài để lộ diện nhân bánh.
- Bánh ú lá tre nhân sầu riêng thường được thưởng thức khi còn ấm hoặc nguội.
3. Cách bảo quản bánh ú lá tre
Cách bảo quản bánh ú lá tre
Vậy bánh ú lá tre để được bao lâu? Bánh ú lá tre có thể được bảo quản trong thời gian tương đối ngắn, thường là từ 1 đến 2 ngày. Vì lá tre là một loại vật liệu hữu cơ và dễ bị hư hỏng, bánh ú lá tre sẽ mất đi sự tươi ngon và độ giòn sau một thời gian ngắn.
Nếu bạn muốn bảo quản lâu hơn, có thể thực hiện các biện pháp sau:
- Đặt bánh vào hộp kín và bảo quản trong tủ lạnh: Điều này giúp bánh duy trì độ tươi ngon hơn trong vòng 2-3 ngày. Tuy nhiên, lưu ý rằng bánh sẽ mất đi độ giòn ban đầu khi được bảo quản trong tủ lạnh.
- Đông lạnh: Nếu bạn không sử dụng hết bánh trong thời gian ngắn, bạn có thể đông bánh ú lá tre. Đặt bánh vào túi đông kín và đặt trong ngăn đá của tủ lạnh. Bánh có thể được bảo quản trong ngăn đá trong khoảng 1-2 tháng. Khi muốn ăn, hãy để bánh tan chảy tự nhiên trong tủ lạnh trước khi thưởng thức.
Tuy nhiên, để đảm bảo hương vị và chất lượng tốt nhất, bánh ú lá tre nên được thưởng thức ngay sau khi làm hoặc trong thời gian ngắn sau đó.
4. Bánh ú lá tre bao nhiêu calo?
Số calo trong bánh ú lá tre có thể thay đổi tùy thuộc vào kích thước và thành phần nguyên liệu sử dụng trong quá trình làm bánh. Một chiếc bánh ú lá tre trung bình (khoảng 100-120g) chứa khoảng 200-250 calo. Tuy nhiên, con số này có thể thay đổi tùy thuộc vào nhân bánh cụ thể và lượng đường, dầu mỡ hay các thành phần khác được sử dụng trong quá trình làm bánh.
5. Lưu ý khi làm bánh ú tro lá tre
Lưu ý khi làm bánh ú tro lá tre
Khi làm bánh ú tro lá tre, có một số lưu ý quan trọng để đảm bảo thành công trong quá trình làm và đảm bảo chất lượng bánh. Dưới đây là một số lưu ý khi làm bánh ú tro lá tre:
- Lựa chọn lá tre tươi: Chọn lá tre non tươi, không bị héo, rách hoặc có dấu hiệu mục. Lá tre nên được rửa sạch và lau khô trước khi sử dụng.
- Lựa chọn nguyên liệu: Chọn các nguyên liệu chất lượng, như gạo nếp, đậu xanh, đường, dừa và muối. Đảm bảo nguyên liệu được tươi mới và không bị ôi.
- Hấp bánh đúng thời gian: Thời gian hấp bánh là quan trọng để bánh chín đều và không bị quá mềm hoặc cứng. Thời gian hấp thường dao động từ 1 đến 1,5 giờ, tùy thuộc vào kích thước và loại bánh ú tro.
- Đóng gói bánh chặt chẽ: Sau khi bánh ú tro đã chín, đóng gói chúng ngay lập tức để đảm bảo bánh giữ được độ ẩm và không bị khô. Sử dụng lá tre hoặc giấy bạc để gói bánh và buộc chặt bằng dây rơm hoặc dây thừng.
- Bảo quản đúng cách: Bánh ú tro nên được bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát và tránh ánh nắng trực tiếp. Nếu không ăn ngay, bánh có thể được bảo quản trong tủ lạnh để kéo dài thời gian sử dụng.
6. Mua bánh ú lá tre ở đâu? Giá bánh ú lá tre bao nhiêu?
Bạn có thể mua bánh ú lá tre tại các cửa hàng bánh truyền thống, chợ, hoặc các quầy hàng đặc sản địa phương. Ngoài ra, cũng có thể tìm thấy bánh ú lá tre tại các cửa hàng trực tuyến hoặc qua dịch vụ giao hàng.
Giá cả của bánh ú lá tre có thể khác nhau tùy thuộc vào vị trí địa lý, loại bánh, kích thước, và nhà sản xuất. Tuy nhiên, giá bánh ú lá tre thường nằm trong khoảng từ vài nghìn đến vài chục nghìn đồng cho mỗi chiếc bánh nhỏ. Giá cả cũng có thể thay đổi theo mùa, đặc biệt trong mùa lễ hội hoặc dịp lễ lớn.
Còn nếu muốn thử cách gói bánh ú lá tre, bạn có thể mua nguyên liệu tại chợ, siêu thị hay trên các sàn thương mại điện tử. Như NewwayMart, đây là sàn thương mại điện tử chuyên về các sản phẩm dược mỹ phẩm. Mua sản phẩm tại đây bạn được cam kết về chất lượng, độ uy tín, thông tin chi tiết và dịch vụ tối ưu.
Kết luận
Món bánh ú lá tre là món ăn tuổi thơ của nhiều người, vì vậy nếu nhớ thời còn trẻ, bạn có thể ăn món ăn này. Cách làm bánh ú lá tre cũng không quá phức tạp để làm. Vậy hãy thử cách gói bánh ú lá tre mà Ăn uống lành mạnh vừa gợi ý cho bạn nhé.
